Baada ya kujifungua akina mama wengi huendelea kunyonyesha mpaka miaka miwili, japokua wengine hunyonyesha chini ya hapo inategemea na mtazamo wa mtu. lakini kitaalamu mtoto anayenyonya kwa miaka miwili hua anakua vizuri na kua na uwezo sana wa kiakili. Kipindi cha kunyonyesha mama anaweza kuugua au kutumia dawa fulani fulani kwa ajili yake. Baadhi ya dawa hazitakiwi kutumika kwa mama kipindi hichi kwani zinaweza kumuathiri sana mtoto na kuharibu ukuaji wake
Dawa hizo ni kama ifuatavyo;
1. Chloramphenicol.Hii ni antibayotiki, ni dawa inayotumika kuua bacteria ambao wanashambulia mwili. Kwa hapa Tanzania dawa hii mara nyingi hutumika kutibu ugonjwa wa typhodi. Dawa hii husababisha ugonjwa unaitwa grays syndrome yaani mtoto hubadilika rangi na kua rangi ya gray lakini pia huonyesha dalili kama kutapika, tumbo kuvimba, kukosa hamu ya kula, kushuka kwa joto na presha kushuka. Lakini pia dawa hii huzuia utengenezaji wa damu kutoka kwenye mifupa[aplastic anaemia]. Tatizo hili la damu likishaanza hakuna dawa inayoweza kumponya mtoto huyu.
2. Dawa ya mseto ya malaria.Dawa hii hutumika kutibu malaria lakini hua inapita kwenye maziwa na kuingia kwa mtoto. Kama una mtoto mwenye chini ya kilo tano usimeze dawa hii kwani ikiingia kwa mtoto hawezi kuitoa nje lakini kama mtoto wako ana zaidi ya kilo tano unaweza kutumia.
3. Vidonge vya uzazi wa mpango.Hizi ni dawa ambazo hua zina homoni za oestrogen na progesterone matumizi yake husababisha kiwango kikubwa sana cha homoni hizi mwilini na kuzuia mimba. Lakini dawa hizi hupingana na homoni ya prolactin ambayo ni muhimu kwa kutoa maziwa. Hivyo matumizi ya dawa hizi kwa mama mwenye mtoto chini ya miezi sita hupunguza maziwa kwa kiasi kikubwa.
4. Aspirin.Aspirin ni dawa ya maumivu lakini pia hulainisha damu na kuifanya kua nyepesi sana hii ni hatari kwa mtoto kwani anaweza kuvuja damu mpaka kufa lakini pia husabibisha ugonjwa unaitwa reyes syndrome ambao huambatana na kuvimba maini na kichwa.
5. Dawa za cancer.Kuna dawa aina mbali mbali za kansa ambazo mara nyingi huua seli za kansa au kuzuia zisikue. Kwa jinsi zinavyofanya kazi hupunguza kinga ya mwili ya mgonjwa pia hupita kwenye maziwa ya mama na kushusha kinga ya mtoto na kumfanya aharishe.
6. Ergotamine.Hii ni dawa inayotumika kutibu maumivu makali ya kichwa kitaalamu kama migraine headache, mara nyingi huchangwanya na kemikali ya caffeine kufanya kazi vizuri. Matumizi yake hupunguza utengenezaji wa maziwa ya mama na huweza kuleta degedege kwa mtoto.
7. Drogens; hizi ni hormone ambazo zinapatikana kwenye mwili wa binadamu lakini pia zinatengenezwa kiwandani kutolewa kwa watu ambao wana upungufu wa homoni hizi. Kwenye mwili wa mwanamke homoni hizi hubadilika na kuwa oestrogen yaani homoni ya uzazi. Sasa matumizi ya dawa hizi hupunguza kiasi cha maziwa kwa mama.
Lakini kumbuka kuna dawa nyingine nyingi huenda sijazitaja hapo lakini hizo ni baadhi ambazo zinapatikana kwa wingi. katika kipindi hicho cha unyonyeshaji basi ni vizuri kuongea na doctor kabla ya kumeza dawa yeyote.
No comments
Post a Comment